Haft Krajeński

Kliknij, aby powiększyć plakat

Haft ludowy z Krajny Złotowskiej, znany jako haft krajeński, dotąd przez wielu etnografów nie został zaakceptowany jako taki. Nie tylko w gronie niektórych profesjonalistów, ale i w potocznym przekonaniu utrwalił się niesłuszny pogląd, jakoby jego powstanie było jedynie efektem inwencji i pomysłowości członkiń koła hafciarskiego z Więcborka. Tym samym neguje się dane świadczące o jego historycznie ugruntowanym pochodzeniu, a za taką hipotezą przemawiają zachowane eksponaty i dokumentacja muzealna znajdujące się w Muzeum Ziemi Złotowskiej w Złotowie.

Należy wnosić, że haft krajeński, który został współcześnie spopularyzowany na całej Krajnie, zarówno Złotowskiej, jak i Nakielskiej występował pierwotnie tylko na Krajnie Złotowskiej. Jednakże historyczny zasięg i okres jego występowania na Złotowszczyźnie nie jest jeszcze dokładnie określony, albowiem zachowane eksponaty pochodzące ze Skica, Radawnicy i Starej Świętej nie pozwalają stwierdzić czy mają one charakter inicjalny czy reliktowy dla owego wzornictwa. Dorota Angutek optuje za wariantem hipotetycznym, w myśl którego nieznani z imienia twórcy haftu krajeńskiego działali w pierwszych dekadach XX wieku i opierali się na popularnych na Krajnie Złotowskiej wzorach szkoły wdzydzkiej, przekształcając je w oryginalny krajniacki styl ludowy. Nie ulega wątpliwości, że współczesny wzór haftu krajeńskiego, który jest wykonywany przez członkinie kół hafciarskich i osoby niezrzeszone, opiera się na owych historycznych wzorcach ludowych pochodzących z okolic Złotowa. Fakt ów daje podstawę do uznania współczesnej wytwórczości hafciarskiej za rdzenną, regionalną, krajeńską (krajniacką) specjalność.

W celu poznania szczegółowego opracowania na temat haftu zachęcamy do zapóźnia się z artykułem Doroty Angutek pt. „Rekonstrukcja ludowego Haftu Krajeńskiego: stan badań, pochodzenie i wzór” dostępnego do pobrania poniżej.

Fot. 1. Zachowany najstarszy fragment brzegu haftowanej halki ze Skica z 1910 roku. Ze zbiorów Muzeum Ziemi Złotowskiej w Złotowie (fot. D. Angutek).

 

Fot. 2. Kajnt wyk. przez Elzbietę Massel ze Starej Świętej w 1920 roku i replika kajntu autorstwa Marty Pierzyńskiej oparta na oryginale wyk. przez E. Herudaj z Radawnicy w 1915 roku. (Fot. D. Angutek). 

Fot. 3. Przybliżona rekonstrukcja (błędnie zastosowano brązowy kolor zamiast czarnego lub błękitnego) zaginionej serwetki z 1932 roku ze Starej Świetej, pierwotnie znajdującej się w zbiorach Muzeum Ziemi Złotowskiej. Replikę wyk. Jadwiga Angutek z Więcborka w 1997 roku (fot. D. Angutek)

 

Ostatnia modyfikacja treści: 2019-08-27 10:53:14
Generuję dokument pdf. Proszę nie opuszczać strony.
Wygeneruj PDF
baner
baner
baner
baner
baner
baner
baner
baner
baner
baner
baner
baner
baner
baner
baner
baner
baner
baner